Relatie of religie?

Waar gaat het nou eigenlijk om in de kerk? Een ‘godsvruchtig’ leven met inachtneming van de regels en wetten die God heeft voorgeschreven?

Ik ben christelijk opgevoed en ons gezin bezocht een evangelische gemeente waar de nadruk sterk op zending en evangelisatie lag. “Iedereen is een zendeling. Je heb misschien niet de mogelijkheid om net als zendeling X naar China te gaan, maar jouw China kan ook de overkant van de straat zijn.” Gecombineerd met een gebrek aan eigenwaarde leidde dat tot de gedachte dat mijn netto waarde voor God gelijk is aan hoe veel mensen ik tot bekering breng of wat ik nog meer voor Hem kan doen, aangezien het bekeren van mensen me niet al te best af ging.

Ik dacht dat ik het ‘werken’ op de bijbelschool achter me had gelaten, maar heel subtiel sloop het er weer in. Doordat ik kinderloos bleef, stortte ik me op wat ik allemaal (voor Gods koninkrijk) kon doen, in de tijd die ik niet hoefde te besteden aan het verzorgen en opvoeden van kinderen. Ik was immers vrij om te gaan en staan waar ik wilde. Ik wilde er het beste van maken en de beschikbare tijd zo goed mogelijk benutten.

Toen de dingen die ik voor God deed wegvielen, realiseerde ik me dat ik de leegte van de kinderloosheid had gevuld met werken voor Hem. Iemand vroeg me een paar jaar geleden eens hoe ik met de kinderloosheid omging. Niet. Ik stopte het weg. En ik vulde het gat met de dingen die ik deed in de kerk. Zo was ik onbewust mijn gebrek op het gebied van kinderen aan het compenseren met goede werken voor God.

En daar zat een probleem. Want God vroeg van me om stil te zijn en gewoon te zijn, zonder de drang om iets voor Hem te doen. En dat is zo lastig. Als ik niets doe, bekruipt me al snel het gevoel dat ik nutteloos ben en mijn tijd verdoe. Er wordt voor mijn gevoel zo van alle kanten aan mij getrokken om dingen te dóen, dat ik het zijn al snel uit het oog verlies.

Toen ik een keer in gesprek was over ik-gerichtheid en het opgeven en aan God onderwerpen van je eigen wil en niet doen wat jij wil, maar wat Hij wil (het kruisigen van je vlees), kreeg ik ineens de ingeving dat, als wij mensen naar Gods beeld en gelijkenis geschapen zijn en wij geacht worden niet ik-gericht te zijn, God ook Zelf niet ik-gericht kan zijn.

Waarom heeft God mensen gemaakt? Omdat Hij bediend wilde worden? Omdat Hij aanbeden wilde worden? Omdat Hij geliefd wilde worden? Nee, niet omdat Hij iets voor zichzelf wilde, maar omdat Hij iemand wilde om Zijn liefde aan kwijt te kunnen. Om Zichzelf te geven en Zijn leven met iemand te kunnen delen. Het enige wat Hij wil is dat wij Zijn liefde beantwoorden, maar zelfs dat dwingt Hij niet af.

Bij God gaat het helemaal niet om de regeltjes. God heeft sommige dingen wel of niet toegestaan omdat dat voor ons beter is. God haat de zonde niet om ons te pesten of ons iets te onthouden, Hij haat het omdat Hij weet welke schade het ons toebrengt als we het doen. En Hij heeft Zelf al het mogelijke gedaan om de zonde weg te nemen en de mens ervan te verlossen (lees hier). Het is wel aan de mensen om hiervoor te kiezen.

In het septembernummer van de Eva ging het over de vrouw van Lot. Toen ze moesten vluchten voor de vernietiging van Sodom en Gomorra zei God dat ze niet om mochten kijken. Toen de vrouw van Lot dat toch deed veranderde ze in een zoutpilaar. Tot mijn verbazing blijken veel mensen dit als een straf van God te zien. Ze mocht niet omkijken en toen ze dat toch deed veranderde voor straf in een zoutpilaar.

Ik zie dat helemaal niet zo. Ik denk dat God wist dat als ze om zouden kijken, ze gaan de grond genageld zouden staan van het afschuw dat ze zouden zien en niet meer in staat om de veiligheid te bereiken. Daarom zei Hij dat ze het niet moesten doen en toen de vrouw van Lot het toch deed overkwam haar precies datgene waartegen God haar had willen beschermen.

God is geen boze boeman, Hij ís liefde. Dat is interessant. Hij ‘doet’ niet liefde, Hij ís liefde. Het is Zijn zijn. Zo mogen wij leven en wandelen en onze identiteit verlenen aan wie we zijn en hoe God ons gemaakt heeft en plaats van aan wat we (voor Hem) doen.

God wil een relatie met ons mensen. Hij wil Zijn hart met ons delen en ons Zijn liefde geven. Hij wil niet in de eerste plaats onze dienstbaarheid, ons geld, onze tijd of onze gehoorzaamheid; kortom het juiste gedrag, Hij wil ons hart. Het is eigenlijk precies hetzelfde als met die tekst, waar Jezus zegt: Zoek eerst het koninkrijk van God en Zijn gerechtigheid en al het andere (sprekend over levensonderhoud) zal je erbij geschonken worden. Dat werkt ook andersom. God zoekt eerst je hart. Als Hij je hart heeft, zal Hij ook al dat andere hebben. Als je in de eerste plaats je hart aan God geeft zul je Hem ook die andere dingen willen geven. Als je Gods liefde ontvangt, zul je niet meer willen zondigen. Niet omdat het niet mag, maar omdat je het gewoon niet meer wilt.

Het begint bij je hart – en bij Gods hart. Hij wil dat we aan Zijn voeten zitten. Niet voor niets maakt Jezus Maria, die aan Zijn voeten zit, geen verwijten als Martha, die in de keuken bezig is, haar aanspreekt op haar ‘luie’ gedrag. Hij zegt juist dat ze het beste deel heeft gekozen en nodigt Martha in feite uit op ook aan Zijn voeten te zitten. Religie is net de brandweer: doe dit, doe dat. Het gaat alleen maar over je gedrag.

Relatie is daar waar je je hart deelt met God en Hij met jou. Waar je één met Hem bent in de geest en er stromen van levend water uit je voortkomen. De letter (van de wet; religie) doodt, maar de Geest (relatie) maakt levend en brengt leven voort. En als ik in het kort moet beschrijven wat aanbidding is: nou precies dit; leven in een relatie met God, je maker, vader, verlosser en minnaar. En daaruit voort komen dan de dingen die we doen, gemotiveerd door liefde in plaats van door verplichting of angst voor straf.

Het verschil tussen relatie en religie is niet altijd aan de buitenkant (het gedrag) te zien, het verschil zit hem in de motivatie waarom je doet wat je doet. Je kunt leven uit je hart en vanuit Gods hart dat Hij met je deelt, wetende dat je door Hem geaccepteerd en geliefd bent of je kunt je leven laten regeren door het gehoorzamen van regels en wetten om de goedkeuring van God – zonder te beseffen dat je die al hebt – te verdienen.

Relatie of religie? Het is maar waar je hart naar uit gaat…

Gebruikte bijbelteksten:
Galaten 5:24
Genesis 19:12-26
1 Johannes 4:8
Hosea 6:6
Jesaja 29:13
Mattheus 6:33
1 Johannes 5:2,3
Lukas 10:38-42
1 Korinthe 6:17
Johannes 7:37-39
2 Korinthe 3:3
1 Johannes 4:18

Uitgelichte afbeelding: Ben White via Unsplash